واب روزه‌داری در هوای گرم به روایت امام صادق(ع)
امام صادق(ع) می‌فرماید: هر کس که در روز گرم (تابستان) برای رضای خدا روزه بگیرد و دچار تشنگی شود، خداوند بزرگ هزار فرشته را می‌گمارد تا چهره او را نوازش داده و به سعادت دنیا و آخرت بشارت دهند.
امام صادق(ع) می‌فرمایند:
«مَنْ صَامَ لِلَّهِ عَزَّوَجَلَّ یَوْماً فِی شِدَّةِ الْحَرِّ فَأصَابَهُ ظَمَأٌ وَکَّلَ اللَّهُ بِهِ ألْفَ مَلَکٍ یَمْسَحُونَ وَجْهَهُ وَ یُبَشِّرُونَهُ حَتَّى إِذَا أفْطَرَ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ مَا أطْیَبَ رِیحَکَ وَ رَوْحَکَ مَلَائِکَتِی اشْهَدُوا أنِّی قَدْ غَفَرْتُ لَه»؛
هر کس که در روز گرم (تابستان) برای رضای خدا روزه بگیرد و دچار تشنگی شود، خداوند بزرگ هزار فرشته را می‌گمارد تا چهره او را نوازش دهند و او را (به سعادت دنیا و آخرت) بشارت دهند. هنگامی که روزه‌دار افطار کرد خداوند بزرگ خطاب به او می‌فرماید: چقدر بوی خوبی می‌دهی و چه روح و نفس پاکی داری، بعد می‌فرماید: فرشتگان من شاهد باشید که من او را بخشیدم.
بیان چند مطلب ضروری به نظر می‌رسد:
1. امتحان خداوند
روزه گرفتن در چنین هوایی یک امتحان الهی است که باید سعی کنیم از این امتحان نزد خداوند و پیامبر اکرم (ص) سرفراز بیرون آییم.
2. امداد الهی
به تجربه ثابت شده، وقتی انسان با ایمان و اراده قوی و برای عمل به فرمان الهی در هوای گرم تابستان روزه می‌گیرد، روزهای اول سخت و گاهی به نظر انسان طاقت‌فرسا است، اما بعد از دو الی سه روز خداوند و فرشتگان الهی کمک می‌کنند و روزه‌دار به راحتی می‌تواند تمام ماه را روزه می‌گیرد.
3. استراحت بیشتر
عزیزان روزه‌دار و کسانی که برایشان ممکن است، شب کمتر و روز را بیشتر استراحت کنند تا گرسنگی و تشنگی کمتر به آنان فشار آورد.
4. نشانه ایمان راسخ
روزه گرفتن در هوای گرم نشانه مطیع خداوند و رسول خدا و ائمه اطهار (ع) بودن، علامت ایمان راسخ و اراده‌ای قوی است. حکایت از دلی سرشار از عشق به اسلام و خداوند دارد و حاکی از تسلط روزه‌دار بر هواهای نفسانی و شهوات، است و روزهخواری ضد همه این ارزش‌ها و مقدسات است.
5. ابراز همدردی
در این ماه در حالی که اکثر مردم حتی نوجوانان روزه‌اند، حفظ احترام ماه خداوند و عدم تظاهر به روزهخواری، نشانه همدردی با لب تشنگان است و انسانیت شخص را می‌رساند.
6. «سختی شغل» مجوز خوردن روزه نیست
سختی شغل و کار دلیل بر روزهخواری نیست. چنین افرادی می‌توانند با کار کمتر، تغییر ساعات کار، خوردن غذای مقوی و … روزه خود را بگیرند و اگر با اعتقاد راسخ با خداوند معامله کردند، حضرت حق تعالی که همه چیز به دست اوست جبران مسائل مالی و اقتصادی را خواهد نمود و این وعده‌ای است که خداوند بارها در قرآن کریم از جمله سوره طلاق داده است که:
«اگر کسی به سوی تقوا و پاکدامنی رفت، من مشکلاتش را حل می‌کنم، اگر کسی تقوا داشت (و به احکام الهی اهمیت داد و به شعائر الهی مثل نماز و روزه و بقیه دستورات الهی اهمیت داد و به شعائر الهی مثل نماز و روزه و بقیه دستورات خداوند عمل کرد) من از راه‌هایی که برای بشر قابل حساب و کتاب نیست رزق و روزیش را می‌رسانم، و کار او را حل و فصل می‌کنم».
و خداوند در قرآن می‌فرماید:
«من در وعده‌ام تخلف نمی‌کنم»، «و از من راستگوتر کیست».
7. روزه نوجوانان و افراد مسن
کسانی که تازه به سن تکلیف رسیده‌اند، والدین لازم است با غذای مقوی و استراحت بیشتر آنان را در روزه گرفتن مساعدت نمایند و افرادی که از سن بالا برخوردارند به طوری که روزه گرفتن طبق نظر خودشان و یا نظر پزشک متعهد برایشان ضرر قابل توجه دارد، روزه بر اینها واجب نیست.
* عواقب روزهخواری
اگر کسی با وجود دستور خداوند حکیم و قرآن کریم و دستور پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) و فتاوای مراجع عالیقدر تقلید و تذکر مردم و نیروی انتظامی و آن همه ثوابی که برای روزه ذکر شد، به خاطر ضعف ایمان، اراده سست، غلبه هوی و هوس و شهوات بر ایمان، نادیده گرفتن فطرت انسانی و وجدان و انصاف، همه مقدسات را زیر پا گذاشت و علنی روزه خورد و این حماقت را نوعی شجاعت تلقی کرد و کفاره هم نداد و پایبندی به هیچکدام از اصول و ارزش‌های الهی نداشت، در مورد چنین افرادی، قرآن کریم می‌فرماید:
«فَینتَقِمُ اللّهُ مِنْهُ وَاللّهُ عَزِیزٌ ذُو انْتِقَامٍ»؛ خداوند از چنین فردی انتقام می گیرد، زیرا او عزیز و دارای قدرت انتقام است.
«… وَ مَنْ عادَ فَأُولئِکَ أصْحابُ النّارِ هُمْ فیها خالِدُونَ»
(کسانی که بعد از این همه استدلال و موعظه توجه نکنند و احکام الهی را نادیده بگیرند) و مرتکب حرام و گناه شوند، اهل آتش خواهند بود و در آنجا همیشه باقی خواهند بود.
امام صادق (ع) فرمود:
«من افطر یوماً من شهر رمضان خرج روح‌الایمان منه»
کسی که یک روزه ماه مبارک رمضان را (بدون عذر شرعی) بخورد، روح ایمان از او جدا می‌شود.
- کیفیت انتقام خداوند از روزه‌خواران
بزرگترین انتقام الهی آن است که خداوند چنین افرادی را به حال خودشان رها سازد و به محض بی‌توجهی حضرت حق تعالی، شیطان بر تمام شئون زندگی آنها مسلط می‌شود و اینها مطیع بدون چون و چرای ابلیس خواهند بود، در چنین حالتی آنها نه تنها بویی از معنویت و انس با خداوند نمی‌برند، بلکه تمام هم و غمشان در زندگی خورد و خوراک و شهوترانی خواهد بود.
همانطوری که حیوانات روی دو موضوع فکر می‌کنند و تمام تلاششان شکم و شهوت است، چنین افرادی تمام تلاش خود را حول محور شکم و شهوت به کار می‌برند. این گونه اشخاص اگر از خواب غفلت بیدار نشوند و توبه نکنند، در دنیا حیوان‌گونه و بدتر از آن زندگی خواهند کرد و در روز قیامت هم به صورت حیوان محشور خواهند شد.
نه اینکه خداوند در آن روز آنها را حیوان می‌گرداند، بلکه این اشخاص واقعاً و در حقیقت و باطن حیوان بودند، ولی خداوند چون ستارالعیوب است، از باب لطف و رحمت به آنها فرصت توبه و بازگشت داد و باطن آنها را آشکار نکرد. اما در روز قیامت چون روز آشکار شدن باطن و حقایق انسان‌ها است، خداوند حقیقت آنها را آشکار می‌کند و البته سگ، خوک، میمون و بقیه حیوانات از حیوان بودن و شکل خاص خودشان نه تنها ناراحت نیستند، بلکه لذت هم می‌برند، ولی این گونه اشخاص از این زجر می‌کشند که همه می‌دانند فلان شخص در دنیا بوده و امروز به صورت حیوان محشور شده است.
به چنین افرادی خطاب می‌شود: ای کسی که به صورت حیوان محشور شده‌ای، تو در دنیا هم حیوان بودی، تو در دنیا هم بویی از انسانیت نبردی تا امروز به صورت انسان محشور شوی، امروز که روز قیامت است، روزی است که حقایق آشکار می‌شود و باطن و حقیقت تو که همان روحیه و خوی حیوانی بود هویدا شده است.
حتی به او خطاب می‌شود که تو بدتر از حیوانی، زیرا حیوانات اگر فقط به فکر شکم و شهوت بودند، دیگر اهل فریب و شیطنت نبودند، اما تو با عقل و شعورت به دیگران ظلم کردی و با فکرت آنها را فریب دادی، تو در حالی که هزاران نفر از هم نوعانت خود در کوچه و خیابان تشنه و گرسنه بودند، جلوی همه آنها به قرآن و اسلام دهن‌کجی کردی و روزهخواری نمودی.